Dünyanın ilk uzay üssünü Ruslar kurdu: Baykonur Uzay Üssü
1955 yılının Haziranında Sovyetler Birliği hükümeti kıtalararası roketlerle uzay roketlerinin denenmesi ve fırlatılması için gereken poligonun kurulmasına dair kararı aldı. İlk başta buna 5 numaralı poligon deniliyordu. Şimdi tüm dünyada tanınan Baykonur adı üsse sonradan konuldu.
Poligonun kurulması için bir yer seçilirken az nüfuslu olup demiryolu ve su kaynaklarına yakın olması gibi kriterler dikkate alındı. Sonunda Kazakistan’ın Aral denizinin Doğusundaki bozkırın bir bölümü üzerinde karar kılındı. Orası Merkezi Asya’nın en büyük nehirlerinden Sırderya nehrine ve Moskova- Taşkent demiryoluna yakındır. Yılın 300'den çok gününde havanın güneşli olması ve ekvatora yakınlık oranı diğer üstünlükleri arasındadır.
Kent ve atış kompleksleri kısa bir süre içinde kuruldu. Örneğin İlk roket rampasının yapımı yalnızca 4 ay aldı. Toplam yüzölçümü 6 bin kilometre kareden çok olan Baykonur uzay üssünde 9 start kompleksi ve 15 atış rampası, 30'dan çok teknik kompleksi, yakıt istasyonu ve hava alanları var. Bundan başka üste kıtalar arası balistik füzelerinin atış rampaları, uzay uçuşlarını kontrol ve yönetim merkezi, binlerce kilometrelik kara ve demiryolları, elektrik ve bağlantı hatları da bulunuyor.
Büyütmek için üzerine tıklayınız. |
Kent ve atış kompleksleri kısa bir süre içinde kuruldu. Örneğin İlk roket rampasının yapımı yalnızca 4 ay aldı. Toplam yüzölçümü 6 bin kilometre kareden çok olan Baykonur uzay üssünde 9 start kompleksi ve 15 atış rampası, 30'dan çok teknik kompleksi, yakıt istasyonu ve hava alanları var. Bundan başka üste kıtalar arası balistik füzelerinin atış rampaları, uzay uçuşlarını kontrol ve yönetim merkezi, binlerce kilometrelik kara ve demiryolları, elektrik ve bağlantı hatları da bulunuyor.
5 numaralı poligon 1957'de uzay üssü oldu. Üsten fırlatılmış roketle Gezegenimizin ilk yapay uydusu yörüngeye çıkarıldı. Bundan bir ay sonra da içinde köpek bulunan 2 numaralı yapay uydu uzaya gönderildi. 12 Nisan 1961'de insan, tarihteki ilk uzay yolculuğunu gerçekleştirdi. Yuriy Gagarin, “Vostok” aracıyla uzaya gitti. O zamandan itibaren “Vostok”,”Voshod”, “Soyuz” dizisinden pilotlu araçlar, gezegenler arası uzay araçları ve yapay uydular “Baykonur” üssünden uzaya gönderiliyordu.15 Kasım 1988'de Baykonur üssünden “Energiya-Buran” uzay mekiğinin tek bir fırlatılması gerçekleştirildi. “Buran” aracı başarılı bir uçuştan sonra, Amerikan uzay mekiklerinden farklı olarak yere otomatik iniş yaptı.
1990 başlarında Sovyetler Birliğinin dağılması üzerine Baykonur uzay üssü Kazakistan’a ait devlet malı oldu. İki ülkenin hükümetler arası anlaşması gereğince Rusya Baykonur üssünü 2050 yılına kadar kiraya aldı. Büyük uluslararası önemi olan Baykonur üssünden değişik tip taşıyıcı roketler uzaya fırlatılabilir. Bundan başka pilotlu araçlar dünyanın yalnızca 3 üssünden uzaya gönderilebilir. Bunlar Baykonur üssü, Birleşik Amerika’nın Kap Karaverel ve Çin’in Tzütsüan uzay üsleridir. Uluslararası uzay istasyonunun yörüngesi Baykonur üssünün enlemine göre belirlendi. Çünkü insanlı araçların yörünge istasyonuna Baykonur üssünden gönderilmesi planlanıyordu. 50 küsür yıllık tarihi olan Baykonur üssünden 1500'den çok araç uzaya gönderildi. Bu, dünyanın tüm diğer uzay üslerinden fırlatılmış araçların toplam sayısından çoktur.
Uzay ve dünya dışı yaşam konularında birbirinden dikkat çekici yayınlar www.SpaceExplorer.TV sitemizde
0 yorum:
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.